نویسنده: رامش منیب
از آن‌جایی‌که با گشت و گذار در سطح شهر، با تعداد کثیری از تابلو‌های تبلیغاتی مواجه می‌شویم که در گوشه و کنار خیابان‌ها هریک به نحوی توجه رهگذران را به خویش جذب می‌نمایند. بیشتر تبلیغات مذکور مربوط به شرکت‌های مخابراتی، تجاری، دانشگاه‌ها وغیره بوده که به طور گسترده در اطراف شهر وجود دارند؛ لیکن از میان تمامی تبلیغات فوق یک چیز بیش از همه به چشم می‌خورد و توجه عوام را به خویش جذب می‌نماید و آن تبلیغات مربوط به یک عده بانک‌هاست؛ تبلیغاتی‌که به تخطی از شریعت فرامی‌خوانند و با پیشوند و پسوند‌های گوناگون، توجۀ افراد را به سمت خویش معطوف می‌کنند. تبلیغات مذکور عبارت از همان تبلیغات تحت نام قرضه‌های کوچک، قرضه‌های بزرگ وغیره استند که در مخالفت صریح با شریعت اسلام قرار دارد و با ورود نظام سرمایه‌داری در افغانستان زمینۀ این نوع فعالیت‌های غیرشرعی برای حامیان و حاملان آن فراهم شده و با حمایت دولت، این بخش نیز رشد زیادی داشته است.
حقیقت قرضه‌های مذکور طوری‌ست که بانک‌ها برای یک عده افراد، که شرایط لازم را پوره نموده و قادر به جمع‌آوری اسناد و مدارک لازم باشند، مبالغ متفاوتی را تحت نام قرضه پرداخت می‌کند. این خدماتِ  قرضه‌دهی می‌تواند در بخش سکتور زراعت، تجارت، و... از سوی نهاد‌های دولتی و خصوصی ارائه‌شود. افرادی‌‌که قرضه به‌دست می‌آورند، باید ماهانه آن را به طور اقساط با یک مقدار مفاد بپردازند که به این امر در شریعت اسلامی سود یا ربا می‌گویند.
سود، بهره، ربا، نزول و کلماتی از این قبیل همگی به یک معنا هستند. ربا در عرف عامه و شریعت اسلامی به این معناست که در ازای دریافت مبلغی پول به عنوان قرض، مبلغی بیشتر به عنون اصل و سود پول به صاحب مال داده شود که این سود پول نظر به عرف بازار و مقدار قرضه در ماه متفاوت است. چنان‌چه در بالا ذکر شد، سود در اسلام حرام بوده آیات و احادیث متعددی مبنی براین ادعاء وجود دارند که به برخی از آیات در ذیل اشاره می‌نمایم:

﴿یا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَذَرُوا مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبَا إِن كُنتُم مُّؤْمِنِين﴾
[بقره: ۲۷۸]
ترجمه: ای کسانی‌که ایمان آورده اید! از الله(سبحانه وتعالی) بترسید و آن‌چه از(مطالبات) ربا باقی مانده است، رها کنید، اگر مؤمن هستید!
﴿فَإِن لَّمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِن تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِكُمْ لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ﴾
[بقره: ۲۷۹]
ترجمه: پس اگر چنین  نکردید، یقین داشته باشید که الله(سبحانه وتعالی) و رسولش(صلی الله علیه وسلم) با شما جنگ خواهند کرد و اگر توبه کردید، اصل سرمایه‌های‌تان از آن شماست، نه ستم می‌کنید و نه بر شما ستم وارد می‌شود.
﴿الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا فَمَن جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَانتَهَىٰ فَلَهُ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ وَمَنْ عَادَ فَأُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ﴾
[بقره: 275]
ترجمه: کسانی که ربا می خورند(روز قیامت ازقبر) بر نمی‌خیزند؛ مگر مانند بر خاستن کسی‌که بر اثر تماس شیطان دیوانه شده(و نمی‌تواند تعادل خود را حفظ کند)، این بدان سبب است که آنان گفتند: همانا داد و ستد هم مثل ربا است و در حالی‌که الله(سبحانه وتعالی) داد و ستد را حلال کرده و ربا را حرام نموده است. پس همانا هر کس که از(جانب) پروردگارش پندی به او برسد، آنگاه(از ربا خواری) باز ایستاد، آن‌چه گذشته(و قبل از نزول حکم دریافت کرده است) از آن اوست و کارش به الله(سبحانه وتعالی) واگذار می‌شود، و کسی‌که(به ربا خواری) باز گردد، آنان اهل آتش‌اند و در آن جاویدان خواهند‌بود.
﴿یَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبَا وَيُرْبِي الصَّدَقَاتِ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ﴾
[بقره: ۲۷۶]
ترجمه: الله(سبحانه وتعالی) ربا را نابود می‌کند و صدقات را افزایش(و برکت) می‌دهد و الله(سبحانه وتعالی) هیچ (انسان) ناسپاس گنهکاری را دوست نمی‌دارد.
﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَأْكُلُوا الرِّبَا أَضْعَافًا مُّضَاعَفَةً وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾
[آل عمران: ۱۳۰] 
ترجمه: ای کسانی‌که ایمان آورده اید! ربا را چند برابر نخوريد، و از الله(سبحانه وتعالی) بترسید تا رستگار شوید.
﴿وَأَخْذِهِمُ الرِّبَا وَقَدْ نُهُوا عَنْهُ وَأَكْلِهِمْ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ مِنْهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا﴾
[نساء: ۱۶۱]
ترجمه: و به سبب ربا گرفتن‌شان، در حالی‌که از آن نهی شده‌بودند، و نیزبه سبب آن‌که اموال مردم را به ناحق می‌خورند، و ما برای کافران عذاب دردناکی آماده کردیم.

پس این‌همه دلایل روشن بر رد و نهادن مهر بطلان بر سود از سوی دین مبین اسلام می‌باشد. متأسفانه در عدم حاکمیت اسلام و دادن سیادت بر نظام‌های بشری، اوامر الهی به راحتی زیرپا شده و کوچک‌ترین اعتنایی به این اوامر نمی‌شود و دولت نیز زمینه را برای فراخوانی به سوی حرام مهیاء می‌کند، از سویی‌هم شرایط ناگوار در سرزمین‌های اسلامی افراد را در تنگنا قرار داده و آن‌ها را وادار به استفاده از این حرام می‌کند.